Fraude in de autoindustrie

Het kabinet wil fraude van wegenbelasting tegengaan, fraude wordt bijvoorbeeld gepleegd door de wegenbelasting te ontduiken. Dit heeft natuurlijke nadelige gevolgen voor de Nederlandse schatkist, maar gaat ook ten koste van het belastingmoraal van de belastingbetalende burger.

Uit recent onderzoek van het Openbaar Ministerie en de FIOD blijkt dat fraude met belastingen, waaronder btw-fraude, aanzienlijk belastingnadeel veroorzaakt. In 2024 werd bijvoorbeeld een autobedrijf uit Apeldoorn veroordeeld wegens btw-fraude, wat de staat miljoenen euro’s aan misgelopen inkomsten kostte. Dergelijke praktijken hebben niet alleen financiële gevolgen voor de overheid, maar benadelen ook de belastingbetaler en verstoren de eerlijke concurrentie binnen de autosector.

Onderzoek naar fraude

De Belastingdienst maakt gebruik van moderne technologieën om fraude te detecteren en te bestrijden. Toch stuitte de inzet van eerdere systemen, zoals de Fraude Signalering Voorziening (FSV), op problemen. Dit systeem werd in 2020 stopgezet vanwege privacyschendingen en onnauwkeurige gegevensverwerkingen. Voor zowel overheid als burgers is het essentieel waakzaam te blijven voor signalen van fraude, zodat schade aan het belastingsysteem en oneerlijke belastinginning worden voorkomen.

Fraude door arbeidsmigranten 

Iedereen die in Nederland verblijft moet zijn motorrijtuig op een Nederlands kenteken zetten, maar in de praktijk is gebleken dat niet iedereen zijn buitenlandse motorvoertuig in Nederland registreert en zo te wegenbelasting weet te ontduiken. Al in het Belastingplan van 2014 zijn nieuwe maatregelen opgenomen om deze soort van fraude tegen te gaan.

Al in september 2013 kondigde staatssecretaris Frans Weekers van Financiën meer geld uit te trekken (€ 1,6 miljoen) om fraude met buitenlandse kentekens aan te pakken. Arbeidsmigranten moeten wegenbelasting betalen voor voertuigen met een buitenlands kenteken die langer dan zes maanden in Nederland zijn.

Om de fraude op wegenbelasting beter aan te pakken, is in het Belastingplan 2014 een zogenoemd woonplaatsvermoeden opgenomen. Dit betekent dat de Belastingdienst ervan uitgaat dat u voor de wegenbelasting inwoner van Nederland bent als u ingeschreven staat in het Gemeentelijk Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA). U moet dan dus automatisch wegenbelasting betalen over uw motorrijtuigen.

Tegenbewijs leveren om wegenbelasting te vermijden

Iemand die alleen tijdelijk in Nederland verblijft voor studie of detachering en ergens anders een hoofdverblijf heeft, kan voorkomen dat hij wegenbelasting moet betalen; diegene moet dan tegenbewijs leveren om onder deze regeling uit te komen.

Natuurlijk  kan het woonplaatsvermoeden een reden zijn om gewoon niet in te schrijven in het GBA en zo de wegenbelasting te ontduiken, maar daarom is er in de wet opgenomen dat de Belastingdienst ook het woonplaatsvermoeden kan inroepen als iemand zich had moeten inschrijven in het GBA, maar dat niet heeft gedaan. Zo kan de Belastingdienst tevens een naheffing en eventuele verzuimboete opleggen voor de niet betaalde wegenbelasting.

Aanvang van de belastingplicht wegenbelasting

De datum waarop iemand zich heeft ingeschreven of had moeten inschrijven in het GBA is bepalend voor het betalen van de belasting. De inschrijvingsdatum geeft namelijk de aanvang van de belastingplicht aan en het moment van de verschuldigdheid van de belasting.

Invorderen verschuldigde wegenbelasting

Schulden opsporen gaat De Belastingdienst o.a. doen door automatische nummerplaatherkenning (ANPR) in te zetten. Wie schulden heeft kan aangehouden worden om de schuld ter plekke te betalen.